Cuộc Khởi Nghĩa Sepoy 1857: Nổi Loạn Quân Sự Và Tín Ngưỡng Ở Ấn Độ Thuộc Anh

Sự sụp đổ của Đế chế Mughal vào thế kỷ XVIII đã tạo ra một chân không quyền lực ở Ấn Độ, mở đường cho Công ty Đông Ấn Anh (British East India Company) nắm quyền kiểm soát. Trong thế kỷ XIX, công ty này dần thay thế người cai trị Mughal, trở thành một lực lượng chính trị và quân sự chi phối trên bán đảo Ấn Độ. Tuy nhiên, sự cai trị của họ không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Dưới cái nhìn bề ngoài của trật tự và tiến bộ, những hạt giống bất mãn đã được gieo trong lòng người dân Ấn Độ.

Một trong những yếu tố dẫn đến sự nổi loạn chính là sự căng thẳng về tôn giáo. Công ty Đông Ấn Anh, với mục đích hiện đại hóa quân đội, đã ban hành một đạo luật yêu cầu binh lính Sepoy – những lính đánh thuê người Ấn Độ – sử dụng loại đạn mới có lớp bọc mỡ động vật.

Lòng tin của người Ấn Độ theo đạo Hindu và Hồi giáo cấm kỵ việc chạm vào thịt heo hoặc bò, và vì thế, lệnh này đã bị coi là một sự xúc phạm tôn giáo nặng nề. Sự phản đối từ các binh lính Sepoy nhanh chóng lan rộng thành một cuộc nổi loạn vũ trang, được biết đến với tên gọi Cuộc Khởi Nghĩa Sepoy 1857.

Bối cảnh của Cuộc Khởi Nghĩa:

• Sự bất mãn về chính sách kinh tế: Công ty Đông Ấn Anh áp dụng các chính sách thuế má nặng nề và ép buộc nông dân trồng những loại cây trồng phục vụ thị trường Anh, dẫn đến đói nghèo và bất ổn kinh tế.
• Sự phân biệt đối xử: Người Ấn Độ bị coi là người “kém hơn” và phải chịu sự phân biệt đối xử trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, từ việc làm đến giáo dục và chính trị.

Diễn biến của Cuộc Khởi Nghĩa:

Cuộc khởi nghĩa bắt đầu vào ngày 10 tháng 5 năm 1857 tại Meerut, một thị trấn quân sự ở Uttar Pradesh. Các binh lính Sepoy đã nổi loạn sau khi bị từ chối yêu cầu không sử dụng đạn dược mới. Cuộc nổi loạn lan nhanh sang các thành phố khác như Delhi, Kanpur và Lucknow.

Các nhân vật quan trọng trong Cuộc Khởi Nghĩa:

• Bahadur Shah Zafar: Là vị vua Mughal cuối cùng, ông đã được người khởi nghĩa tôn làm quốc vương và trở thành biểu tượng của phong trào chống lại sự cai trị của Anh.
• Rani Lakshmibai: Nữ hoàng của Jhansi, một tiểu quốc ở Trung Ấn Độ, đã thể hiện lòng dũng cảm và tài năng quân sự trong việc lãnh đạo cuộc kháng chiến chống quân Anh.

Kết quả của Cuộc Khởi Nghĩa:

Mặc dù ban đầu có những thành công đáng kể, nhưng Cuộc Khởi Nghĩa Sepoy 1857 cuối cùng đã bị đàn áp bởi quân đội Anh. Sau gần một năm giao tranh dữ dội, các lực lượng khởi nghĩa bị tiêu diệt và lãnh đạo của họ bị bắt hoặc xử tử.

Hậu quả của Cuộc Khởi Nghĩa:

• Sự chấm dứt của quyền lực Công ty Đông Ấn Anh: Cuộc khởi nghĩa đã khiến chính phủ Anh nhận ra sự bất ổn sâu xa ở Ấn Độ. Năm 1858, quyền kiểm soát Ấn Độ được chuyển giao từ Công ty Đông Ấn Anh sang tay chính phủ Anh thông qua “Luật Chính Quyền Ấn Độ năm 1858”.

• Sự gia tăng chủ nghĩa dân tộc: Cuộc khởi nghĩa đã thổi bùng ngọn lửa chủ nghĩa dân tộc ở Ấn Độ. Những người theo chủ nghĩa quốc gia bắt đầu đấu tranh cho độc lập của đất nước, dẫn đến phong trào đấu tranh giành quyền tự quyết trong thế kỷ XX.

Chandrashekhar Azad: Một biểu tượng bất khuất của cuộc đấu tranh chống Anh:

Trong bối cảnh lịch sử đầy biến động đó, Chandrashekhar Azad nổi lên như một biểu tượng bất khuất của sự kháng cự chống lại sự cai trị của người Anh. Sinh ra vào năm 1906 tại làng Bhavra thuộc bang Madhya Pradesh, Azad là một nhà cách mạng kiên quyết và dũng cảm, thực hiện những hoạt động bí mật chống lại chế độ thực dân.

Azad là thành viên sáng lập của tổ chức Hindustan Socialist Republican Association (HSRA) – một nhóm đấu tranh vũ trang với mục tiêu giành độc lập cho Ấn Độ. Ông được biết đến với lòng dũng cảm phi thường, khả năng lãnh đạo và tinh thần bất khuất trước sự đàn áp của chính quyền Anh.

Những hoạt động nổi bật của Chandrashekhar Azad:

• Tham gia cuộc cướp ngân hàng Kakori năm 1925: Cuộc cướp này nhằm mục đích tài trợ cho phong trào cách mạng, và Azad là một trong những người lãnh đạo chủ chốt.
• Bắn hạ Superintendent Saunders: Để trả thù cho cái chết của Lala Lajpat Rai – một nhà hoạt động dân tộc bị cảnh sát Anh đánh đập dã man, Azad đã bắn chết Saunders, một viên sĩ quan cảnh sát có liên quan đến vụ việc này.

Sự hy sinh anh hùng của Chandrashekhar Azad:

Ngày 27 tháng 2 năm 1931, Chandrashekhar Azad bị vây ở công viên Alfred Park tại Allahabad (nay là Prayagraj). Trong khi bị bao vây bởi lực lượng cảnh sát Anh đông đảo, Azad đã từ chối đầu hàng và chiến đấu đến hơi thở cuối cùng.

Lão anh hùng đã tự bắn vào ngực mình khi đạn dược cạn kiệt. Câu nói cuối cùng của ông: “Mahatma Gandhi ki Jai!” (Tôn vinh Mahatma Gandhi!), cho thấy lòng trung thành bất diệt với lý tưởng độc lập và sự hy sinh cao cả của Chandrashekhar Azad.

Chandrashekhar Azad là một hình mẫu của tinh thần đấu tranh, lòng dũng cảm và sự bất khuất. Sự hy sinh anh hùng của ông đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ người trẻ tuổi ở Ấn Độ và trên toàn thế giới. Azad được coi là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử đấu tranh giành độc lập của Ấn Độ.